เรื่องเล่าในพื้นที่

คอลัมน์บทความพิเศษบุหรี่กับหนัง ตอนจบ

การฉายภาพของการสูบบุหรี่ในวงการบันเทิงผ่านหนังและภาพยนตร์ ซึ่งพบว่า ภาพการสูบบุหรี่ในภาพยนตร์มีผลทำให้วัยรุ่นเกิดทัศนคติที่ดีต่อการสูบบุหรี่ รวมถึงทำให้จำนวนผู้สูบบุหรี่ที่เป็นวัยรุ่นเพิ่มมากขึ้นด้วย 

ในปี 2546 องค์การอนามัยโลกได้เรียกร้องให้ผู้สร้างภาพยนตร์แสดงความรับผิดชอบต่อสังคมให้มากเท่าๆ กับอิทธิพลของภาพยนตร์ที่แผ่ขยายไปทั่วโลก ด้วยการร่วมกันยุติการเสนอภาพพฤติกรรมการสูบบุหรี่ของนักแสดงรวมทั้งภาพของผลิตภัณฑ์อื่นๆ ที่มีเครื่องหมายยี่ห้อบุหรี่ในภาพยนตร์ โดยมีข้อเสนอต่อสมาคมภาพยนตร์แห่งอเมริกา คือ 

- ให้กำหนดเรตของภาพยตร์ที่มีฉากสูบบุหรี่เป็นเรต R หรือให้การปรากฎตัวของบุหรี่ในภาพยนตร์นั้นควรปรากฎในภาพยนตร์กลุ่มระดับความเหมาะสมสำหรับผู้ใหญ่ หรือ Adult Rate คือ กลุ่ม PG และ PG-13 นั้น ไม่ควรปรากฎภาพหรือมีการนำเสนอการใช้บุหรี่ในภาพยนตร์ 

- ยกเว้นการนำเสนอภาพที่เป็นไปเพื่อแสดงถึงอันตราย หรือแสดงพฤติกรรมของบุคคลที่มีจริงในประวัติศาสตร์ 

- ไม่แสดงภาพของผลิตภัณฑ์ที่มีเครื่องหมายยี่ห้อบุหรี่ในภาพยนตร์อย่างเด็ดขาด 

- สนับสนุนให้โรงภาพยนตร์มีการฉายภาพยนตร์รณรงค์ไม่สูบบุหรี่ก่อนเริ่มฉายภาพยนตร์ที่ในเรื่องมีภาพของผลิตภัณฑ์ยาสูบ ไม่ว่าภาพยนตร์เรื่องนั้นจะได้รับการจัดให้อยู่ในเรตประเภทใดก็ตาม 

- ให้ผู้สร้างภาพยนตร์แสดงจุดยืนที่ชัดเจนที่จะไม่รับการสนับสนุนจากบริษัทบุหรี่ โดยขึ้นเป็นข้อความในช่วงไตเติ้ลท้ายเรื่อง

สำหรับประเทศไทย การผลัดกันให้มีการออกกฎหมายห้ามมีฉากสูบบุหรี่ในทีวี เกิดขึ้นในสมัยของคุณกร ทัพพะรังสี ขณะดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุข 

และในปี พ.ศ.2555 มติครม. เห็นชอบตามมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 3 พ.ศ.2553 มติ 6 มาตรการในการควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพด้านยาสูบ โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับไปดำเนินการโดยมีเรื่องห้ามฉากสูบบุหรี่เป็นหนึ่งใน 6 มาตรการด้วยคือ 2.2.5 ให้กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) กรมประชาสัมพันธ์และ ทก.ปรับปรุงกฎหมายเพื่อห้ามมีฉากสูบบุหรี่และการส่งเสริมการตลาดด้วยวิธีประชาสัมพันธ์และความรับผิดชอบต่อสังคมของภาคธุรกิจ ทางภาพยนตร์ โทรทัศน์และสื่อมวลชนต่างๆ และมีมาตรการส่งเสริมให้บุคคลสาธารณที่มีชื่อเสียง เช่น ดารา นักร้อง เป็นแบบอย่างที่ดีแก่สาธารณชน โดยการไม่สูบบุหรี่ในที่สาธารณะ 

ข้อมูลจากมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่

เรียบเรียงโดย : สุขสันต์ เสลานนท์ กองบรรณาธิการ Smartonline

วันที่ 20 ตุลาคม 2560