เรื่องเล่าในพื้นที่

คอลัมน์ : จับกระแส

วันที่ 31 พฤษภาคมของทุกปีถือเป็นวันงดสูบบุหรี่โลก กลุ่มรักเชียงรายไร้หมอกควัน ถือเอาวันที่ 31 พฤษภาคม 2563 เป็นวันเริ่มต้นของ "วันฟอกลมหายใจเชียงราย" เพื่อให้คนเชียงรายเห็นความสำคัญของปัญหาหมอกควัน ด้วยความร่วมมือของทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐและเอกชน สถาบันการศึกษาและภาคประชาชน ช่วยกันแก้ไขปัญหานี้อย่างจริงจังให้ครบวงจร สร้างแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจนทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ให้ชาวนา ชาวไร่ ซึ่งมีบทบาทสำคัญสามารถลดการเผาวัชพืช หันมาใช้วิธีอื่นที่เกิดผลกระทบน้อย และยังสามารถดำรงชีพได้ ทั้งนี้เพื่อให้ชาวเชียงรายได้หายใจเอาอากาศที่บริสุทธิ์เหมือนในอดีตที่ยังมีธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมที่ดี ซึ่งจะต้องทำอย่างต่อเนื่อง ทำในทุกพื้นที่ของประเทศไทยและทุกประเทศในกลุ่ม อาเซียน จึงจะสำเร็จอย่างแท้จริง

นพ.พิษณุ ขันติพงษ์ ข้าราชการบำนาญของแผ่นดิน ผมเป็นคนหนึ่งที่เริ่มสูบบุหรี่ตั้งแต่เมื่อเข้าเรียนในมหาวิทยาลัย ปี 2515 แรกๆ ก็ลองสูบเล่นๆ รู้สึกว่าเท่ดี เพราะสมัยนั้นมีค่านิยมในกลุ่มนักศึกษาว่า ลูกผู้ชายที่แท้จริงต้อง "ดื่มเหล้า สูบบุหรี่" สูบได้ระยะหนึ่งรู้เลยว่ามีผลทางจิตใจมาก ทำให้สูบติดต่อมาตลอด สูบวันละ 5-10 มวน สูบต่อเนื่องมาจนเรียนจบแพทย์ 

เมื่อเริ่มทำงานเป็นแพทย์ฝึกหัดที่ รพ.สรรพสิทธิ์ประสงค์ จ.อุบลราชธานี วันหนึ่งขณะช่วยอาจารย์ศัลยกรรมทำผ่าตัดใหญ่ทางช่องท้อง เมื่อการผ่าตัดดำเนินไปได้ 3 ชม. ผมเกิดอาการมือสั่น ควบคุมไม่ได้ รู้สึกตกใจมาก อาจารย์จึงอนุญาตให้ออกไปพัก ขณะนั้นรู้สึกอยากสูบบุหรี่มาก พอสูบบุหรี่สักพัก พบว่า อาการมือสั่นหายใจ จึงสรุปว่าอาการมือสั่นนั้นน่าจะเกี่ยวกับบุหรี่ ทำให้ต้องตัดสินใจเลือกว่าจะเป็นขี้ยาหรือเป็นหมอผ่าตัด

เย็นนั้นได้ปรึกษากับเพื่อนสนิทที่ดื่มและสูบบุหรี่ด้วยกันมา เห็นพ้องต้องกันว่าต้องเลิกบุหรี่ เริ่มด้วยการทิ้งบุหรี่และไฟแช็คลงถังขยะทันที แต่น่าขำที่กลางดึกเราสอองคนลุกขึ้นมาค้นถังขยะเพื่อหาไฟแช๊ค Zippo และคิดเหมือนกันว่าเลิกบุหรี่ทำไมต้องทิ้งไฟแช็คด้วย ผมเก็บมาจึงถึงปัจจุบันเพื่อเตือนใจว่าครั้งหนึ่งเราสามารถเลิกบุหรี่ได้ 

ผมกับเพื่อนใช้วิธี "หักดิบ" คือเลิกสูบทันที ช่วงแรกๆ นั้นหงุดหงิด พอตกเย็นหลังเลิกงานจะเล่นกีฬาอย่างหนัก เพื่อให้เหงื่อออกจนท่วมตัว ยิ่งเวลาอยากสูบบุหรี่จะต้องหาอะไรมาใส่ปากแทน จากประสบการณ์ของผมพบว่า มวนที่เลิกยากที่สุดคือ หลังทานอาหารทุกมื้อ คนที่สูบบุหรี่จะรู้เลยว่าหลังทานอาหารอิ่มแล้ว ได้สูบบุหรี่พ่นควันออกมาจะรู้สึกมีความสุขมาก 

ดังนั้นเมื่อเลิกบุหรี่จำเป็นต้องหาอะไรมาทดแทนหลังอาหาร ผมพบว่า ไอศรีมหรือของหวานสามารถทดแทนได้ ทำให้นำหนักตัวเพ่ิมขึ้นมาราวๆ 5 กิโลหลังเลิกบุหรี่ได้ และพบว่า อาการมือสั่นหายไป รู้สึกภุมิในและมั่นใจในตัวเองมากขึ้น ที่น่าแปลกมากก็คือ เมื่อเลิกบุหรี่ได้แล้ว พอมีคนมาสูบใกล้ๆ จะเหม็นกลิ่นบุหรี่มาก จนทนไม่ไหวต้องเดินหนีไปอยู่ไกลๆ

ปัจจุบันวงการแพทย์พิสูจน์แล้วว่าบุหรี่มีภัยต่อสุขภาพทั้งคนสูบและคนที่อยู่ใกล้ชิด อีกทั้งยังมีกฎหมายคุ้มครองคนไม่สูบบุหรี่ ห้ามสูบในสถานที่ราชการ และสถานที่สาธารณะ สร้างความลำบากให้กับคนที่ยังสูบบุหรี่อย่างมาก ผมถือว่าบุหรี่เป็นมลภาวะที่สามารถแก้ไขได้ด้วยตัวเองเพื่อคนที่เรารัก เพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมที่ดีขึ้น อีกทั้งราคาบุหรี่ในปัจจุบันมีราคาแพงมาก เป็นการเผาเงินทิ้งทุกครั้งที่สูบ จึงขอเชิญชวนให้คนที่ยังสูบบุหรี่ตัดสินใจเลิกในวันงดสูบบุหรี่โลก ผมขอเอาใจช่วย หักดิบ หยุดทันที อดทนสักนิดเพื่อผลดีๆ ที่จะตามมามากมาย เหมือนตัวผมเองที่เอาชนะมาได้ แล้วจะรู้สึกภูมิใจในตัวเอง เพื่อรักษาสุขภาพของเราและคนรอบข้างที่เรารัก เป็นการเริ่มต้นที่จะทำส่ิงต่างๆ อีกมากมายในชีวิให้สำเร็จได้อย่างแน่นอน 

ขอให้คนที่ยังสูบบุหรี่ เริ่มต้นงดสูบบุหรี่ตั้งแต่วันนี้ "วันฟอกลมหายใจ" ของชาวเชียงราย ขอบคุณที่เป็นคนดีครับ 

ขอบคุณ นพ.พิษณุ ขันติพงษ์ ข้าราชการบำนาญของแผ่นดิน

Smartnews 1 มิถุนายน 2563