ประวัติการเกิด APACT เครือข่ายรณรงค์ไม่สูบบุหรี่เอเซียแปซิฟิก
ขอแชร์ สไลด์ประวัติการเกิด APACT เครือข่ายรณรงค์ไม่สูบบุหรี่เอเซียแปซิฟิก
บ่ายวันนี้ ผมได้รับเชิญจากท่านอาจารย์รณชัย คงสกนธ์ ประธานการจัดประชุม APACT ครั้งที่ 13 วันที่ 2-4 กันยายน 2564
ให้เข้าร่วมประชุม คณะกรรมการบริหาร APACT Executive Committee ถึงกิจการของประเทศเครือข่าย
ผมดูรายชื่อผู้แทนจากประเทศต่าง ๆ จากเอเซียแปซิฟิคที่จะเข้าร่วมประชุมแล้ว พบว่า ส่วนใหญ่เป็นคนที่น่าจะยังไม่รู้ความเป็นมาของการก่อตั้ง APACT เมื่อ 32 ปีก่อน
จึงจะใช้โอกาสที่เข้าร่วมประชุม เล่าให้ที่ประชุมทราบถึงความเป็นมา และเพราะประเทศไทยเป็นตัวละครสำคัญที่ทำให้เกิดการก่อตั้ง APACT
จึงขอแชร์สไลด์มาถึงเครือข่ายที่ทำงานควบคุมยาสูบของไทยเราด้วย โดย ขอลำดับเหตุการณ์สำคัญดังนี้
1. ปี พ.ศ.2532 สหรัฐอเมริกาใช้กฏหมายการค้า เปิดการเจรจากับรัฐบาลไทย เพื่อเปิดให้มีการนำเข้าบุหรี่เสรี
2. กลุ่มสุขภาพในประเทศไต้หวัน ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ ที่ถูกสหรัฐอเมริกาบังคับเปิดตลาดบุหรี่มาก่อนหน้านี้ จัดประชุมที่ไทเป
เพื่อวางแผนสนับสนุนประเทศไทย ไม่ให้ต้องเปิดตลาดด้วยข้อตกลงตามที่สหรัฐอเมริกาเรียกร้อง เนื่องจากเป็นข้อตกลงที่สนับสนุนให้บริษัทบุหรี่อเมริกาขยายตลาดได้สะดวก ซึ่งจะทำให้การสูบบุหรี่เพิ่มขึ้น
3. APACT ได้รับการก่อตั้งขึ้นจากผู้เข้าร่วมประชุมที่ไทเป ซึ่งมีตัวแทนจากประเทศเอเชียรวม 9 ประเทศ และกลุ่มสุขภาพจากสหรัฐอเมริกาเข้าร่วมประชุมวางแผนด้วย
โดยตั้งเป้าหมายเฉพาะหน้า เพื่อช่วยรัฐบาลไทยในเวทีเจรจาเปิดตลาดบุหรี่ให้ได้เงื่อนใขการเปิดตลาดที่ไม่เสียเปรียบบริษัทบุหรี่มากเกินจำเป็น
4. เป้าหมายระยะยาวของ APACT คือเป็นเวทีประสานงานให้เกิดความเข้มแข็งของการควบคุมยาสูบในภูมิภาคเอเซียแปซิฟิค ซึ่งมีประชากรสูบบุหรี่จำนวนมาก
และเป็นเป้าหมายสำคัญของการขยายตลาดของบริษัทบุหรี่ข้ามชาติ เพื่อทดแทนตลาดบุหรี่ที่มีแนวโน้มลดลงในประเทศอเมริกาและยุโรป
5. APACT ได้สนับสนุนประเทศไทยในการเจรจาเปิดตลาดบุหรี่ในเวทีต่างๆ ทั้งที่รัฐสภาสหรัฐอเมริกา เวทีเจรจาที่แกตต์(WTO) จนสุดท้ายประเทศไทยได้เปิดตลาดบุหรี่
ตามกติกาของแกตต์ โดยไม่ต้องยกเลิกกฏหมายห้ามโฆษณาบุหรี่ และไม่ต้องทำข้อตกลงการเปิดตลาดกับสหรัฐอเมริกาเหมือนกับที่ไต้หวัน ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ถูกบังคับ
6. สหรัฐอเมริกาได้ออกกฏหมาย ห้ามรัฐบาลสหรัฐ สนับสนุนบริษัทบุหรี่ในการเปิดตลาด ส่งออกบุหรี่อีกต่อไป รวมทั้งห้ามแทรกแซงนโยบายควบคุมยาสูบของประเทศอื่น
7. ธีมการประชุมของ APACT ที่ผ่าน ๆ มา เน้นการ ผลักดันนโยบายควบคุมยาสูบ การเปิดโปงธุรกิจยาสูบ และการป้องกันการแทรกแซงนโยบายจากธุรกิจยาสูบ
เนื่องจากเป็นอุปสรรคสำคัญที่สุดในการควบคุมยาสูบ
เป็นเนื้อหาของสไลด์ที่แชร์ในที่ประชุม
ประเทศไทยเคยเป็นเจ้าภาพจัดการประชุม APACT ครั้งที่ 4 ที่เชียงใหม่ พ.ศ.2538 โดยท่านอาจารย์ หทัย ชิตานนท์ เป็นประธานจัดการประชุม
การเป็นเจ้าภาพจัดการประชุม เป็นโอกาสที่ภาคส่วนต่าง ๆ จะเกิดความตื่นตัว และเข้าร่วมสนับสนุนการควบคุมยาสูบ เพื่อก้าวสู่สังคมปลอด ตามเจตนารมณ์ของประชาคมโลก เพื่อลด/ขจัดความสูญเสียจากการสูบบุหรี่
ประกิต วาทีสาธกกิจ
2 กันยายน 2564