คอลัมน์ : เปิดโปงและเฝ้าระวังอุตสาหกรรมยาสูบ
รัฐควรห้ามการทำกิจกรรมเพื่อสังคมทุกรูปแบบที่ดำเนินการ โดยบริษัทบุหรี่รวมไปถึงการเผยแพร่และการโฆษณาประชาสัมพันธ์กิจกรรมดังกล่าวสู่สาธารณะด้วย อย่างไรก็ตาม หลายประเทศยังไม่มีมาตรการและกฎหมายเพื่อป้องกันกิจกรรมเพื่อสังคมของบริษัทบุหรี่อย่างครอบคลุม ซึ่งเป็นโอกาสให้บริษัทบุหรี่แสวงประโยชน์จากช่องว่างทางกฎหมายในการดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อโฆษณาและสร้างภาพลักษณ์อันดีต่อบริษัทเอง นำมาซึ่งกลุ่มลูกค้าหน้าใหม่และยอดจำหน่ายบุหรี่ที่เพิ่มขึ้นในท้ายที่สุด การที่บริษัทเสนอความช่วยเหลือและการสนับสนุนในลักษณะต่างๆ ต่อองค์กรและเจ้าหน้าที่รัฐ ย่อมมีเจตนาแฝง โดยเฉพาะในด้านการลดทอนความเข้มงวดของมาตรการและกฎหมายที่จะทำลายความน่าเชื่อถือและลดกำไรจากการจำหน่ายบุหรี่เป็นสำคัญ เพื่อให้เห็นถึงความพยายามของภาครัฐในการวางมาตรการเพื่อลดทอนปฏิสัมพันธ์ระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐและบริษัทบุหรี่
ในฉบับนี้ขอนำเสนอนโยบายของประเทศฟิลลิปปินส์ ประเทศเป้าหมายสำคัญในการแสวงกำไรของบริษัทบุหรี่และเป็นอีกประเทศหนึ่งที่บริษัทบุหรี่ดำเนินกิจกรรมเพื่อสังคมจอมปลอมในแต่ละปีเป็นจำนวนมาก กระทรวงสาธารณสุขร่วมกับ Civil Service Commission หรือ CSC ได้ร่วมกันวางมาตรการ Joint Memcrandum Circular (JMC) No.1 of 2010 ขึ้น โดย JMC นี้ถือเป็นนโยบายแรก ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อป้องกันการเข้าแทรกแซงของบริษัทบุหรี่ ผ่านการตราระเบียบข้อปฏิบัติซึ่งเจ้าหน้าที่รัฐต้องปฏิบัติตามเมื่อมีความจำเป็นต้องมีความเกี่ยวข้องใดๆ กับบริษัทบุหรี่ โดยระเบียบดังกล่าวมีเนื้อหาที่สอดคล้องกับข้อเสนอแนะตามมาตรา 5.3 ของกรอบอนุสัญญาควบคุมยาสูบขององค์การอนามัยโลก หรือ FCTC ซึ่ง JMC ส่งผลให้การป้องกันการแทรกแซงของบริษัทบุหรี่โดยอ้างถึงกิจกรรมเพื่อสังคมและการประสานงานกับองค์กรรัฐลดน้อยลง JMC จึงถือเป็นหลักปฏิบัติที่ดีสำหรับให้ประเทศ อื่นๆ ที่กำลังตกเป็นเป้าหมายของบริษัทบุหรี่ได้นำไปประยุกต์ใช้เพื่อปกป้องคุ้มครองประชาชนในประเทศต่อไป
และสำหรับท่านใดที่สนใจศึกษาข้อมูลของ Joint Memorandam Circular เพิ่มเติม สามารถศึกษาได้จากรายงาน FCTC Article 5.3 Guidelines Best Practice : The Role of the Public Service Commission 2016 ซึ่งจัดทำโดย Civil Service Commission ประเทศฟิลลิปปินส์ ผ่านการดาวน์โหลดเอกสารได้ทาง http://seatca.org/dmdocuments/CSC%20Bes%Practice%20in%20Art%205_3Final.pdf รายงานดังกล่าวได้รวบรวมรายละเอียดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับ JMC ไว้อย่างครบถ้วน
ข้อมูลโดย วรวรรณ จิรธนาพิวัฒน์
กองบรรณาธิการ